حديث و آيات: 294. غرورشكن، سلامتى، روزى و بينش آور اس...

امام على عليه السلام: اَ لا تَرَوْنَ اَنَّ اللّه َ سُبْحانَهُ اخْتَبَر الاَْوَّلينَ مِنْ لَدُنْ آدَمَ ـ صَلَواتُ اللّه ِ عَلَيْهِ ـ اِلى الآْخِرينَ مِنْ هذَا الْعالَمِ بِاَحْجارٍ لا تَضُرُّ وَ لا تَنْفَعُ وَ لا تُبْصِرُ وَ لا تَسْمَعُ، فَجَعَلَها بَيْتَهُ الْحَرامَ الّذى جَعَلَهُ لِلنّاسِ قياما، ثُمَّ وَضَعَهُ بِاَوْعَرِ بِقاعِ الاَْرْضِ حَجَرا، وَ اَقَلِّ نَتائِقِ الدُّنْيا مَدَرا، وَ اَضْيَقِ بُطونِ الاَوْديَةِ قُطْرا، بَيْنَ جِبالٍ خَشنَةٍ، وَ رِمالٍ دَمِثَةٍ، وَ عُيونٍ وَشِلَةٍ، وَ قُرىً مُنْقَطِعَةٍ، لا يَزْكو بِها خُفٌّ وَ لا حافِرٌ وَ لا ظِلْفٌ، ثُمَّ اَمَرَ آدَمَ عليه السلاموَ وَلَدَهُ اَنْ يَثْنوا اَعْطافَهُم نَحْوَهُ، فَصارَ مَثابَةً لِمُنْتَجَعِ اَسْفارِهِمْ، وَ غايَةً لِمُلْقى رِحالِهِمْ، تَهْوى اِلَيْهِ ثِمارُ الاَْفْئِدَةِ مِنْ مَفاوِزِ قِفارٍ سَحيقَةٍ، وَ مَهاوى فِجاجٍ عَميقَةٍ، وَ جَزائِرِ بِحارٍ مُنْقَطِعَةٍ، حَتّى يَهُزّوا مَناكِبَهُمْ ذُ لُلاً، يُهَلِّلونَ لِلّهِ حَوْلَهُ، وَ يَرْمُلونَ عَلى اَقْدامِهِمْ شُعْثا غُبْرا لَهُ، قَدْ نَبَذُوا السَّرابيلَ وَراءَ ظُهورِهِم، وَ شَوَّهوا بِاِعْفاءِ الشُّعورِ مَحاسِنَ خَلْقِهِمُ ابْتِلاءً عَظيما وَ امْتِحانا شَديدا وَ اخْتِبارا مُبينا وَ تَمْحيصا بَليغا، جَعَلَهُ اللّه ُ سَبَبا لِرَحْمَتِهِ، وَ وُصْلَةً اِلى جَنَّتِهِ، وَ لَوْ اَرادَ سُبْحانَهُ اَنْ يَضَعَ بَيْتَهُ الحَرامَ وَ مَشاعِرَهُ الْعِظامَ بَيْنَ جَنّاتٍ وَ اَ نْهارٍ، وَ سَهْلٍ وَ قَرارٍ، جَمَّ الاَشْجارِ، دانىَ الثِّمارِ، مُلْتَفَّ البُنَى، مُتَّصِلَ الْقُرى، بَيْنَ بُرَّةٍ سَمْراءَ، وَ رَوْضَةٍ خَضْراءَ، وَ اَرْيافٍ مُحْدِقَةٍ، وَ عِراصٍ مُغْدِقَةٍ، وَ رياضٍ ناضِرَةٍ، وَ طُرُقٍ عامِرَةٍ، لَـكانَ قَد صَغُرَ قَدْرُ الْجَزاءِ عَلى حَسَبِ ضَعْفِ الْبَلاءِ. وَ لَوْ كانَ الاَساسُ الْمَحْمولُ عَلَيْها وَ الاَحْجارُ الْمَرْفوعُ بِها بَيْنَ زُمُرُّدَةٍ خَضْراءَ وَ ياقوتَةٍ حَمْراءَ وَ نُورٍ وَ ضياءٍ لَخَفَّفَ ذالِكَ مُصارَعَةَ الشَّـكِّ فِى الصُّدورِ وَ لَوَضَعَ مُجاهَدَةَ اِبْليسَ عَنِ الْقُلوبِ، وَ لَنَفى مُعْتَلَجَ الرَّيْبِ مِنَ النّاسِ وَ لـكِنَّ اللّه َ يَخْتَبِرُ عِبادَهُ بِاَ نْواعِ الشَّدائِدِ، وَ يَتَعَبَّدُهُمْ بِاَ نْواعِ المَجاهِدِ، وَ يَبْتَليهِمْ بِضُروبِ الْمُـكارِهِ اِخْراجا لِلـتَّـكَـبُّرِ مِنْ قُلوبِهِمْ، وَ اِسْكانا لِلتَّذَلُّلِ فى نُفوسِهِمْ، وَ لِيَجْعَلَ ذالِكَ اَبْوابا فُـتُحا اِلى فَضْلِهِ، وَ اَسْبابا ذُ لُلاً لِعَفْوِهِ؛ حديث
آيا نمى بينيد كه خداى سبحان، مردمان را از زمان آدم ـ صلوات اللّه عليه ـ تا پايان جهان، با سنگ هايى كه نه زيانى مى رسانند و نه سودى و نه مى بينند و نه مى شنوند، آزمايش كرد و آن سنگ ها را خانه با حرمت خود ساخت و آن جا را جايگاه گرد آمدنِ مردم قرار داد. آن خانه را در سنگلاخ ترين مكان ها و بى گياه ترين نقاط زمين و تنگ ترين درّه ها جاى داد، در ميان كوه هاى خشن و ريگ هاى داغ و چشمه هاى كم آب و آبادى هاى دور از هم كه نه شترى آن جا فَربه مى شود، نه اسبى، نه گاوى و نه گوسفندى. سپس خداوند، آدم و فرزندان او را فرمود تا به سوى آن، روى آورند. پس، بيت اللّه الحرام سرمنزل مقصود و بار اَندازشان گرديد. مردم با تمام وجود از ميان فلات ها و دشت هاى دور دست و از درون درّه هاى ژرف و از جزيره هاى از هم پراكنده درياها به آن جا روى مى آورند تا [به هنگام سعى] از روى فروتنى و خاكسارى، شانه هاى خود را تكان دهند و لا اله الا اللّه گويان، برگِردِ آن [خانه] بچرخند و با موهاى آشفته و پيكرهاى گَرد گرفته، هَروَله كنان بشتابند، در حالى كه جامه هاى شخصى خود را به كنارى انداخته اند و با اصلاح نكردن موها قياله زيباى خود را تغيير داده اند تا آزمونى بزرگ و امتحانى سخت و آزمايشى آشكار و خالص شدن و پاك سازىِ مؤثرى باشد كه خداوند بزرگ، آن را سبب رحمت خود و وسيله رسيدن به بهشتش قرار داده است. اگر خداى سبحان مى خواست خانه با حرمت خود و جايگاه هاى ارجمند خويش را در ميان باغ ها و جويبارها و سرزمين هاى هموار و پُردرخت و پرميوه كه خانه هايش به هم پيوسته و روستاهايش نزديك به هم است، در ميان گندم زارها و بُستان هاى سرسبز و زمين هاى پر گياه و دشت هاى پر آب و در وسط باغستان هاى خرم و بهجت زا و جاده هاى آباد قرار مى داد، هر آينه به همان نسبت كه آزمايش، ساده تر بود، پاداش هم كم تر بود. اگر شالوده كعبه و سنگ هايى كه در ساخت آن به كار رفته از زُمرّد سبز و ياقوت سرخ و نور و روشنايى بود، از رخنه شك و ترديد در سينه ها كم مى كرد و كوشش شيطان را از دل ها به كنار مى زد و تلاطم ترديد و وسوسه را از مردم، دور مى ساخت. اما خداوند، بندگانش را با انواع سختى ها مى آزمايد و با مجاهدت هاى گوناگون به بندگى مى گيرد و با گرفتارى هاى مختلف امتحان مى كند، تا كبر و خودپسندى را از دل هايشان بيرون كند و فروتنى و خاكسارى را در جان هايشان بنشاند و درهاى فضل و رحمتش را به روى آنان بگشايد و اسباب عفو خويش را به آسانى در اختيارشان گذارد.