1443 ـ توانگرى و سركشى

صفحه اختصاصي حديث و آيات قرآن:
( كلّا إنَّ الْاءنْسانَ لَيَطْغَى * أنْ رَءاهُ اسْتَغْنَى ) .
حديث

«نه چنين است، همانا انسان سركشى مى كند، هرگاه كه خويشتن را توانگر بيند».
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّ الشَّيطانَ قالَ : لن يَنجُوَ مِنّي الغَنِيُّ مِن إحدى ثلاثٍ : إمّا أن اُزَيِّنَهُ في عَينِهِ فَيَمنَعَهُ مِن حَقِّهِ ، وإمّا أن اُسَهِّلَ علَيهِ سبيلَهُ فَيُنفِقَهُ في غيرِ حَقِّهِ ، وإمّا أن اُحَبِّبَهُ إلَيهِ فَيَكسِبَهُ بغيرِ حَقِّهِ . حديث

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : شيطان گفت : آدم ثروتمند هرگز از چنگ من خلاصى ندارد و او را به يكى از اين سه چيز گرفتار مى كنم : يا مال و ثروت را در نظر او مى آرايم كه در نتيجه، از پرداخت حقوق مالى خويش، خوددارى مى ورزد يا راههاى مصرف آن را برايش آسان مى كنم كه در نتيجه، آنها را به ناحق خرج مى كند و يا مال و ثروت را محبوب او مى گردانم كه در نتيجه، آن را از راههاى ناروا به دست مى آورد.

امام على عليه السلام ـ در وصف شگفت ترين عضو انسان؛ يعنى دل ـ فرمود : اگر به ثروتى برسد، توانگرى او را ياغى مى كند و اگر مصيبتى بدو رسد، بيتابى رسوايش مى گرداند.

امام صادق عليه السلام : مرد ثروتمندى با لباسهايى نو و پاكيزه خدمت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمد و كنار آن حضرت نشست. پس از او مردى تهيدست با جامه هاى ژوليده و چركين وارد شد و كنار آن ثروتمند نشست. مرد ثروتمند جامه خود را از زير ران او كشيد و جمع كرد. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به او فرمود : ترسيدى كه چيزى از فقر او به تو رسد؟ عرض كرد : نه. فرمود : ترسيدى از دارايى تو چيزى به او رسد؟ عرض كرد : نه. فرمود : ترسيدى لباست را كثيف كند؟ عرض كرد : نه. فرمود : پس چرا اين كار را كردى؟ عرض كرد : اى پيامبر خدا! من همدمى (شيطانى) دارم كه هر كار زشتى را در نظرم زيبا جلوه مى دهد و هر كار خوبى را برايم زشت نمايش مى دهد. اكنون نصف مال خود را به اين مرد بخشيدم. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به آن مرد تهيدست فرمود : تو مى پذيرى؟ عرض كرد : نه. مرد ثروتمند به او گفت : چرا؟! گفت : مى ترسم حالتى كه به تو راه يافت، به من هم راه يابد!