ايرانيان و ايمان

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : اگر ايمان به ثريّا آويزان باشد، كه عربها به آن دست نيابند، مردانى از ايران به آن دست خواهند يافت.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : اگر دين به ثريّا آويخته باشد مردمانى از ايرانيان آن را به دست خواهند آورد.

مجمع البيان : روايت شده كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در پاسخ به سؤال از آيه «اى كسانى كه ايمان آورده ايد! هر كس از شما از دين خود برگردد بزودى خدا مردمى را مى آورد كه آنها را دوست مى دارد و آنان نيز او را دوست مى دارند ···»، در حالى كه به شانه سلمان مى زد ـ فرمود : [آنان] اين مرد و هموطنان اويند. . . اگر دين به ثريّا آويخته باشد، مردانى از ايرانيان به آن دست يابند.

الدرّ المنثور ـ به نقل از ابو هريره ـ : زمانى كه سوره جمعه نازل شد، ما خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله نشسته بوديم. آن حضرت سوره را تلاوت كرد و چون به آيه «و ديگرانى از ايشان كه هنوز به آنها نپيوسته اند» رسيد، مردى عرض كرد: اينان كه هنوز به ما نپيوسته اند چه كسانى هستند؟ حضرت دستش را روى سر سلمان نهاد و فرمود: سوگند به آن كه جانم در دست اوست اگر ايمان در ثريّا باشد، مردانى از اينان به آن برسند.

سنن الترمذى : روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله آيه «و اگر روى برتابيد [خدا] جاى شما را به مردمى غير از شما خواهد داد كه مانند شما نخواهند بود» را تلاوت كرد
گفتند : اينهايى كه جاى ما را خواهند گرفت كيانند؟ حضرت دست بر شانه هاى سلمان زد و فرمود: اين مرد و قومش .

مجمع البيان ـ درباره آيه «اگر بخواهد، شما را مى برد» ـ : يعنى اگر خدا بخواهد «اى مردم» شما را هلاك مى كند و نابودتان مى گرداند. به قولى: در اين آيه كلمه اى محذوف در تقدير است، يعنى: اگر بخواهد شما را ببرد، مى بردتان اى مردم «و عده اى ديگر را مى آورد»، يعنى مردم ديگرى غير از شما را مى آورد كه پيامبرش را يارى و مدد مى رسانند. روايت شده است كه وقتى اين آيه نازل شد، پيامبر دستش را به پشت سلمان زد و فرمود: آنان هموطنان اين مرد هستند، يعنى ايرانيان.

تفسير القمّى : امام صادق عليه السلام ـ به يعقوب بن قيس ـ فرمود: اى پسر قيس! «اگر روى برتابيد [خدا ]جاى شما را به مردمى غير از شما خواهد داد كه مانند شما نخواهند بود» مقصود آن حضرت فرزندان موالى آزاد شده هستند.

امام صادق عليه السلام : اى گروه عرب! اگر شما روى برتابيد خداوند مردم ديگرى را جايگزين شما خواهد كرد، يعنى موالى را··· به خدا سوگند كه مردمانى بهتر از آنان را جايگزين ايشان كرده است، يعنى موالى را.

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه «و اگر آن را بر برخى از غير عرب زبانان نازل مى كرديم و پيامبر آن را برايشان مى خواند، به آن ايمان نمى آوردند» ـ فرمود: اگر قرآن بر غير عربها نازل مى شد، عربها به آن ايمان نمى آوردند. در حالى كه بر عربها نازل شد و عجمها به آن ايمان آوردند و اين فضيلتى است براى عجمها.