ـ 4 فريفته شدن به دنيا

صفحه اختصاصي حديث و آيات «يَـأَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلاَ تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَوةُ الدُّنْيَا و لاَ يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ» . حديث

«اى مردم! به راستى كه وعده خدا راست است . پس ، زنهار تا زندگى دنيا شما را نفريبد و زنهار تا آن فريبنده (شيطان) شما را بيهوده به خدا اميدوار نسازد»
صحيح البخاري عن أبي سعيد الخُدري : قالَ رَسولُ اللّه صلي الله عليه و آله : إنَّ أكثَرَ ما أخافُ عَلَيكُم ما يُخرِجُ اللّه ُ لَكُم مِن بَرَكاتِ الأَرضِ. قيلَ: وما بَرَكاتُ الأَرضِ؟ قالَ : زَهرَةُ الدُّنيا. حديث

صحيح البخارى ـ به نقل از ابو سعيد خُدرى ـ : پيامبر خدا فرمود: «بيشترين ترس و نگرانى من براى شما ، از بركت هاى زمين است كه خداوند در اختيارتان مى گذارد».
گفته شد: بركت هاى زمين چيست؟
فرمود: «خرّمى و بهجت دنيا».

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : ترسناك ترين چيزى كه من از آن بر شما مى ترسم ، محصولات زمين و خرّمى و بهجت دنياست كه خداوند در اختيارتان مى گذارد.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : شگفتا، شگفتىِ تمام از كسى كه به سراى جاودانگى باور دارد و با اين حال ، براى سراى فريب (دنيا) مى كوشد!

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : كجايند خشنودان از تقدير؟ كجايند كوشندگان براى آنچه مورد قدردانى [از سوى خداوند] قرار مى گيرد؟ شگفتا از كسى كه به سراى جاودانگى ايمان دارد ، چگونه براى سراى فريب مى كوشد؟!

صفحه اختصاصي حديث و آيات الإمام عليّ عليه السلام ـ عِندَ تِلاوَتِهِ : «يَـأَيُّهَا الاْءِنسَـنُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ» حديث ـ : حَقّا أقولُ! مَا الدُّنيا غَرَّتكَ ، ولكِن بِهَا اغتَرَرتَ ، ولَقَد كاشَفَتكَ العِظاتِ ، وآذَنَتكَ عَلى سَواءٍ . ولَهِيَ بِما تَعِدُكَ مِن نُزولِ البَلاءِ بِجِسمِكَ ، وَالنَّقصِ في قُوَّتِكَ ، أصدَقُ وأوفى مِن أن تَكذِبَكَ ، أو تَغُرَّكَ . ولَرُبَّ ناصِحٍ لَها عِندَك مُتَّهَمٌ ، وصادِقٍ مِن خَبَرِها مُكَذَّبٌ .
ولَئِن تَعَرَّفتَها فِي الدّيارِ الخاوِيَةِ ، وَالرُّبوعِ الخالِيَةِ ، لَتَجِدَنَّها مِن حُسنِ تَذكيرِكَ ، وبَلاغِ مَوعِظَتِكَ ، بِمَحَلَّةِ الشَّفيقِ عَلَيكَ ، وَالشَّحيحِ بِكَ!
ولَنِعمَ دَارُ مَن لَم يَرضَ بِها دارا ، ومَحَلُّ مَن لَم يُوَطِّنها مَحَلاًّ ، وإنَّ السُّعَداءَ بِالدُّنيا غَدا هُمُ الهارِبونَ مِنهَا اليَومَ . حديث

امام على عليه السلام ـ در هنگام تلاوت آيه «اى انسان! چه چيز تو را به پروردگار كريمت بيهوده اميدوار ساخت؟» ـ : به راستى مى گويم، دنيا تو را فريب نداد ؛ بلكه تو به آن فريفته شدى. دنيا به تو پندها [و درس هاى عبرت آموز] داد و عادلانه و يكسان (همانند ديگران) آگاهت ساخت و به آنچه تو را وعده مى دهد، از قبيل : رسيدن رنج و درد به جسمت و كاستى يافتن نيرويت، راستگوتر و وفادارتر از آن است كه به تو دروغ بگويد يا فريبت بدهد . دنيا ، راهنماهاى بسيار دارد ، امّا تو بدانها بدگمانى و خبرهاى راست فراوان دارد ، ليكن تو دروغشان مى پندارى.
اگر دنيا را در خانه هاى بر باد رفته و منزلگاه هاى تهى گشته [از سكنه] بكاوى، آن را در نيكو اندرزدهى و پندِ رسا دادن ، چونان يار دلسوز و سخت علاقه مند به خود ، خواهى يافت!
[دنيا] نيكو سرايى است براى كسى كه آن را سراى [ماندگارىِ] خود نداند و خوب منزلگاهى است براى كسى كه در آن منزلگاه ، وطن نگزيند. نيك بختانِ به دنيا ، فردا[ى قيامت] آنان اند كه امروز از آن گريزان اند.

امام على عليه السلام : دنيا ، شيرين است ؛ شيرينى [ ِ دنيا ] براى كسى است كه فريفته آن شود.

امام على عليه السلام : دنيا تو را گول نزده است ؛ بلكه تو گول آن را خورده اى.

امام على عليه السلام : دنيا يك رؤياست و فريفته شدن به آن ، مايه پشيمانى است.

صفحه اختصاصي حديث و آيات عنه عليه السلام : اِحذَر أن يَخدَعَكَ الغُرورُ بِالحائِلِ حديث اليَسيرِ ، أو يَستَزِلَّكَ السُّرورُ بِالزّائِلِ الحَقيرِ. حديث

امام على عليه السلام : بپرهيز از اين كه فريفته شدن به [اين دنياى] دگرگون شونده ناچيز ، تو را گول بزَنَد، يا شاد گشتن به اين فناپذير بى ارزش ، تو را بلغزاند.

امام على عليه السلام ـ در نكوهش دنيا ـ : از دنيا دورى كنيد؛ زيرا فريب خورده[ى واقعى] ، كسى است كه فريب دنيا را بخورد.

امام على عليه السلام : آنچه [براى آخرتت] پيش بفرستى ، همان از آنِ دارندگان است [و به خودت مى رسد] و آنچه بر جاى بگذارى ، از آنِ وارثان است و آنچه با توست ، راهى جز فريفته شدن به آن نيست. چه قدر در پى دنيا مى كوشى و چه قدر مى چرى؟ آيا مى خواهى خودت را فقير و ديگران (وارثان) را توانگر سازى؟!

صفحه اختصاصي حديث و آيات عنه عليه السلام : أيُّهَا المُعَلِّلُ نَفسَهُ بِالدُّنيَا ، الراكِضُ على حَبائِلِهَا حديث ، المُجتَهِدُ في عِمارَةِ ما سَيُخرَبُ مِنها ! ألَم تَرَ إلى مَصارِعِ آبائِكَ فِي البِلى ، ومَصارِعِ أبنائِكَ تَحتَ
الجَنادِلِ وَالثَّرى؟ كَم مَرَّضتَ بِيَدَيكَ ، وعَلَّلتَ بِكَفَّيكَ ، تَستَوصِفُ لَهُمُ الأَطِبّاءَ وتَستَعتِبُ لَهُمُ الأَحِبّاءَ ، فَلَم يُغنِ عَنهُم غَناؤُكَ ، ولا يَنجَعُ حديث فيهِم دَواؤُكَ . حديث

امام على عليه السلام : اى آن كه خويشتن را به دنيا سرگرم ساخته اى و بر ريسمان هاى [پوسيده] آن مى دوى و در آباد كردن دنيايى كه به زودى خراب مى شود ، مى كوشى! آيا به گورهاى پوسيده پدرانت و پيكرهاى خفته در زير سنگ ها
و خاك هاى فرزندانت ننگريسته اى؟ چه بسيار كسانى كه با دست خود ، پرستارى شان كردى و به معالجه آنان پرداختى، از پزشكان برايشان نسخه و دارو خواستى و از دوستان ، برايشان رضايت طلبيدى ؛ امّا تلاش تو سودشان نبخشيد و دارو و درمانت ، در آنان كارگر نيفتاد.

عيسى عليه السلام : بيچاره دنيادار ، كه مى ميرد و دنيا را رها مى كند ، به دنيايى اطمينان مى كند كه او را مى فريبد و به دنيايى اعتماد مى كند كه او را فرو مى گذارد [و به موقع ، يارى اش نمى كند]. بيچاره اين گول خوردگان ، كه آنچه دوست ندارند ، به آنان مى رسد و آنچه دوست دارند ، از ايشان جدا مى شود و آنچه به ايشان وعده داده مى شود ، به سراغشان مى آيد.

صفحه اختصاصي حديث و آيات الإمام عليّ عليه السلام ـ فِي الدّيوانِ المَنسوبِ إلَيهِ ـ :


أمُرُّ عَلى رَمسِ حديث القَريبِ كَأَنَّما أمُرُّ عَلى رَمسِ امرِىًء ما اُناسِبُهُ

فَوَاللّه ِ لَولا أنَّني كُلَّ ساعَةٍ إذا شِئتُ لاقيتُ امرَأً ماتَ صاحِبُهُ

إذاً مَا اعتَزَيتُ الدَّهرَ عَنهُ بِحيلَةٍ تُجَدِّدُ حُزنا كُلَّ يَومٍ نَوادِبُهُ حديث

امام على عليه السلام ـ در ديوان منسوب به ايشان ـ :

چيزى چون دنيا نديدم كه اهلش فريب آن را بخُورند/ و نه چون يقين (مرگ) كه صاحب آن ، از روزگار بگريزد.

بر گورِ نزديكان مى گذرم، امّا گويى/ بر گور كسى مى گذرم كه هيچ نسبتى با او ندارم .

به خدا سوگند ، اگر نبود كه هر ساعتى/ هرگاه بخواهم، كسى را مى بينم كه يارش مُرده است ،

هرگز، به هيچ روى، در برابر روزگار صبر نمى كردم/ روزگارى كه هرروز ، مصيبت هايش غمى تازه مى آفريند .

امام على عليه السلام ـ در ديوان منسوب به ايشان ـ :

به روزها نيكْ گمان گشتى ، آن گاه كه [با تو] نيك شدند و از بدىِ آنها كه دست تقدير مى آورَد ، نترسيدى.

شب ها با تو سرِ سازش نشان داد و تو فريب آنهارا
خوردى امّا در همان زلالى شب هاست كه تيرگى پديد مى آيد.