اى بندگانِ بد! مردم را با بدگمانى سرزنش مى كنيد و خويشتن را با يقين [به عيبِ خود] سرزنش نمى كنيد؟!
اى بندگان دنيا! مثَل شما چون چراغ باشد كه به مردم روشنايى دهد ، امّا خود را بسوزانَد .
همچنان كه از مردم در عيان شرم داريد ، از خداوند در نهان شرم بداريد.
يا صاحبَ العِلمِ! اِعلَم أنَّ كُلَّ نِعمَةٍ عَجَزتَ عَن شُكرِها بِمَنزِلَةِ سَيِّئةٍ تُؤاخَذُ عَلَيها؛
اى دانش پژوه! بدان هر نعمتى كه از شكرش درمانى ، به منزله گناهى است كه بر آن بازخواست شوى .
يا صاحِبَ العِلمِ! عَظِّمِ العُلَماءَ لِعِلمِهِم و دَع مُنازَعَتَهُم وصَغِّرِ الجُهّالَ لِجَهلِهِم ولا تَطرُدهُم ولكِن قَرِّبهُم وعَلِّمهُم؛
اى دانش پژوه! دانشمندان را براى دانششان بزرگ دار و ستيزه با آنان را كنار بگذار ، و نادانان را به سبب جهلشان كوچك شمار ، ولى ايشان را از خود مران ؛ بلكه به خويش نزديك كن و به ايشان ، دانش بياموز.
به آنچه مى خواهيد ، نمى رسيد ، مگر با ترك آنچه به آن شهوت داريد.
از يك بار نظر كردن ناروا هم بپرهيزيد ؛ زيرا [همان يك نظر آلوده ، بذرِ ]شهوت را در دل بكارد و همين براى صاحبش بس كه به فتنه گرفتار آيد.
به عيب هاى مردم چون ارباب منگريد ؛ بلكه در عيب هاى آنان چون بنده مردمان بنگريد.
أنَا أقولُ لَكُم : صِلوا مَن قَطَعَكُم وأعطُوا مَن مَنَعَكُم وأحسِنوا إلى مَن أساءَ إلَيكُم وسَلِّموا عَلى مَن سَبَّكُم وأنصِفوا مَن خاصَمَكُم؛
من به شما مى گويم : با آن كه از شما گسسته ، بپيونديد ، و به آن كه از شما دريغ ورزيده ، عطا كنيد ، و به آن كه با شما بدى كرده ، نيكى كنيد ، و به آن كه دشنامتان داده ، سلام گوييد ، و با آن كه به دشمنى با شما برخاسته ، انصاف ورزيد.
بِحَقٍّ أقولُ لَكُم : إنَّ الزَّرعَ يَنبُتُ فِي السَّهلِ ولايَنبُتُ فِي الصَّفا وكَذلِكَ الحِكمَةُ تَعمُرُ في قَلبِ المُتَواضِعِ و لاتَعمُرُ في قَلبِ المُتَكَبِّرِ الجَبّارِ؛
راست مى گويمتان : به راستى كه زراعت ، در دشت خاكىِ هموار مى رويد ، نه بر سنگلاخ . همچنين حكمت در دلِ فروتن پرورش مى يابد و در دلِ متكبّرِ زورگو پرورش نمى يابد.