1895 ـ عوامل روى كار آمدن زمامداران نابكار
قرآن:
(إِنَّ اللّه َ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرادَ اللّه ُ بِقَوْمٍ سُوءا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ) .
«در حقيقت، خدا حال قومى را تغيير نمى دهد تا آنان حال خود را تغيير دهند و هرگاه خدا براى قومى آسيبى بخواهد، هيچ برگشتى براى آن نيست و غير از او حمايتگرى براى آنان نخواهد بود».
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : قالَ اللّه ُ عَزَّوجلَّ : إذا عَصاني مِن خَلقي مَن يَعرِفُني سَلَّطتُ علَيهِ مِن خَلقي مَن لا يَعرِفُني .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند عز و جل فرمود: هرگاه از خلق من كسى كه مرا مى شناسد نافرمانيم كند، از ميان خلق خود كسى را كه مرا نمى شناسد بر او مسلّط گردانم.
عنه صلى الله عليه و آله : كَما تَكُونوا يُوَلّى علَيكُم .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر گونه شما باشيد، همان گونه بر شما حكومت مى شود.
الإمامُ عليٌّ عليه السلام ـ وهُو يُوَبِّخُ أصحابَهُ ـ : أما والّذي نَفسي بِيَدِهِ لَيَظهَرَنَّ هؤلاءِ القَومُ علَيكُم ، لَيس لأنّهُم أولى بِالحَقِّ مِنكُم ، ولكنْ لإسراعِهِم إلى باطِلِ صاحِبِهِم (باطِلِهِم) ، وإبطائكُم عَن حَقِّي .
امام على عليه السلام ـ در توبيخ اصحاب خود ـ فرمود : هان! سوگند به آنكه جانم در دست اوست، اين جماعت بى گمان بر شما چيره خواهند شد، نه به خاطر اينكه آنان از شما برحقّ ترند، بلكه بدان سبب كه آنان در حمايت از باطل امير خود مى شتابند و شما در حمايت از حق من كندى مى كنيد.