روايات نشان دهنده برترى فقر بر توانگرى

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كس فقر برايش دوست داشتنى تر از توانگرى باشد ، اگر عبادت كنندگانِ دو حرم [= مكّه و مدينه ]فراوان بكوشند تا آن چه را به وى عطا شده ، درك كنند ، نمى توانند .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند با هيچ چيز همچون عقل عبادت نمى شود ؛ و عقل انسان كمال نمى پذيرد ، مگر آن كه ده ويژگى در او باشد : . . . فقر برايش دوست داشتنى تر از توانگرى شود .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : براى مؤمن ، فقر بهتر از توانگرى است .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : فقر آرامش است و مال دارى ، كيفر .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : دو چيزند كه فرزند آدم ، آن ها را خوش نمى دارد : از مرگ بيزار است ، حال آن كه مرگ مؤمن را از فتنه مى رهاند ؛ و تنگدستى را دوست نمى دارد ، حال آن كه تنگدستى سبب مى شود حسابرسى [روز رستاخيز ]آسان تر گردد .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : فقر دو گونه است ؛ فقر دنيا و فقر آخرت . فقر دنيا مايه توانگرى آخرت است و توانگرى دنيا مايه فقر آخرت ؛ و اين ، نابودى است .

المستدرك على الصحيحين از بلال: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «اى بلال! در حالى كه فقيرى ، با خدا ديدار كن ، نه با توانگرى»
گفتم: «اى پيامبر خدا! چگونه چنين كنم؟» فرمود : «هر گاه روزى داده شدى ، آن را نگهدارى مكن ؛ و هر گاه از تو چيزى خواسته شد ، از بخشش خوددارى مَوَرز»
گفتم: «اى پيامبر خدا! اين چگونه ممكن است؟» فرمود : «سخن همين است ؛ و گر نه دچار آتش خواهى شد» .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند به موسى بن عمران عليه السلام وحى فرستاد: «اى موسى! به پاره نان جوينى كه با آن از گرسنگى رها شوى ، خرسند باش ؛ و به تكّه جامه اى كه عورت تو را بپوشاند ، رضايت ده ؛ و بر مصيبت ها شكيبا باش . پس هر گاه ديدى كه دنيا به تو روى آورده ، بگو : "هر آينه از آن خداييم و به سويش بازگشت كنانيم ؛ اين كيفرى است كه در دنيا پيش افتاده است" ؛ و هر گاه ديدى كه دنيا از تو روى برگردانده و فقر به تو روى نهاده ، بگو: «خوش آمدى اى نشانه شايستگان» .

امام صادق عليه السلام : در سخن گويى خدا با موسى عليه السلام آمده است: «اى موسى! هر گاه فقر را ديدى كه به تو روى نهاده ، بگو: "خوش آمدى اى نشانه شايستگان" ؛ و هر گاه توانگرى را روى كُنان ديدى ، بگو : "گناهى است كه كيفرش زود افتاده" .

امام على عليه السلام : زيان فقر ، ستوده تر از سرمستىِ توانگرى است .

امام على عليه السلام ـ در ديوان منسوب به وى ـ :تو را نشانه اين كه فقر از توانگرى ،
و اندكْ مال از ثروتمند برتر است ، آن است كه:
ديده اى آفريده اى را كه در حال توانگرى، خداى را نا فرمانى مى كند؛
امّا نديده اى كسى را كه فقير باشد و عصيانِ خدا پيشه كند .