تكبّر

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از تكبّر دورى كنيد؛ زيرا ابليس را تكبّر وا داشت، كه براى آدم سجده نكند.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از تكبّر بپرهيزيد؛زيرا گاهى با پوشيدن يك ردا، به انسان كبر دست مى دهد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از تكبّر دورى كنيد؛ زيرا كه بنده پيوسته تكبّر مى ورزد، تا جايى كه خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد: نام اين بنده مرا در ميان متكبّران بنويسيد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : آدمى پيوسته تكبّر مى ورزد و پيش مى رود، تا جايى كه از شمار گردنكشان قلمداد مى شود و بر سرش آن مى آيد كه بر سر آنان آمد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : چه بد بنده اى است، آن بنده اى كه تكبّر و غرور ورزد و خداى بزرگِ بلند مرتبه را از ياد ببرد.

امام على عليه السلام : زنهار از تكبّر كه آن بزرگترين گناه و نكوهيده ترين عيبهاست و زيور ابليس است.

امام على عليه السلام : از تكبّر حذر كن؛ كه آن ريشه طغيان و نافرمانى خداى مهربان است.

امام على عليه السلام : تكبّر خصلتى مُهلك است، كسى كه بخواهد با اين خصلت، خود را زياد كند، كم مى شود.

امام على عليه السلام : زشت ترين خوى، تكبّر است.

امام على عليه السلام : از كارى كه خدا با ابليس كرد پند گيريد. آن گاه كه، به خاطر لحظه اى تكبّر، كار طولانى و كوشش طاقت فرساى [عبادى]··· او را بر باد داد! پس، بعد از ابليس [با آن همه مقامى كه داشت ]كيست كه با معصيتى چون معصيت او از خشم و كيفر خدا ايمن باشد؟

امام على عليه السلام : پس، آتشهاى عصبيّت و كينه هاى جاهليت را كه در دلهايتان نهفته است، خاموش كنيد؛ زيرا كه اين نخوت و غرور در وجود شخص مسلمان از تلقينات و نخوتها و فسادها و وسوسه هاى شيطان است. افسر فروتنى بر سر نهيد و گردن فرازى را زير پايتان فكنيد و گردنبند تكبّر را از گردن خويش باز كنيد و فروتنى و افتادگى را [همچون ]پاسگاه مرزى ميان خود و دشمنتان شيطان قرار دهيد.

امام على عليه السلام : از كيفر و خشم و عذابهاى سخت خدا كه به امّت هاى گردن كش پيش از شما رسيده، عبرت گيريد··· و از عوامل تكبّر زا به خدا پناه بريد، همان گونه كه از بلاها و پيشامدهاى سخت روزگار به او پناه مى بريد.

امام على عليه السلام : خدا را خدا را [در نظر گيريد ]از عاقبت وخيم زورگويى و ستم در اين دنيا و آن جهان و از فرجام ناگوار تكبّر ؛ كه بزرگ ترين دام و سترگ ترين نيرنگ شيطان است و چونان زهرهاى كشنده در دلهاى مردان فرو مى روند. هرگز چيزى مانع نفوذ آنها نمى شود و هيچ كس از آنها در امان نيست، نه عالِم به خاطر علمش و نه تهيدست به سبب جامه فرسوده اش .

امام على عليه السلام : يا [براى شما] از اين انسانى [بگويم ]كه خداوند او را در تاريكيهاى زهدانها و غلافهاى پرده ها از نطفه اى ريخته شده، آفريد··· تا اين كه اندامى به اعتدال و رشد كامل يافت، گردن كشانه [از حق ]رميد و گريخت!

امام على عليه السلام ـ در وصف پرهيزگاران ـ فرمود : اگر از كسى دورى مى كند، به خاطر دنيا گريزى و پاكدامنى است و اگر به كسى نزديك مى شود، از سر خوش خويى و مهربانى است؛ نه دورى كردنش از روى تكبّر و نخوت است و نه نزديك شدنش از سرِ مكر و فريب.

امام على عليه السلام : از پست ترين حالات زمام داران نزد مردمان درستكار، اين است كه گمان رود آنان شيفته خود ستايى گشته اند و كردارشان به تكبّر تعبير شود.

امام على عليه السلام ـ در فضيلت رسول اكرم صلى الله عليه و آله ـ فرمود : خداوند در زمانى او را برانگيخت كه مردم در وادى حيرت گمراه بودند و در فتنه و فساد دست و پا مى زدند. هوا و هوسها، آنها را شيفته و منحرف كرده بود و كبر و نخوت، به لغزششان كشانده بود.

امام على عليه السلام : راستى كه من از آن گروهى هستم كه در راه خدا سرزنش هيچ سرزنشگرى در آنان كارگر نمى افتد··· گردن فرازى نمى كنند و برترى نمى فروشند و خيانت نمى ورزند و فساد و تباهى نمى آفرينند.

امام باقر عليه السلام : هيچ مقدارى از تكبّر به دل آدمى راه نيابد، مگر اين كه به همان اندازه،كم باشد يا زياد، از خردش كاسته شود.

امام صادق عليه السلام : تكبّر گاهى در دون پايه ترين افراد جامعه از هر قشرى يافت مى شود··· روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله از يكى از كوچه هاى مدينه مى گذشت. زن سياهى در وسط كوچه سرگين جمع مى كرد. به آن زن گفتند: از سر راه رسول خدا صلى الله عليه و آله كنار برو. زن گفت: راه پهن است. يكى از مردم خواست او را كنار زند، رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: رهايش كنيد؛ او زنى متكبّر است.

امام صادق عليه السلام : هر كه از تكبّر پاك شود، به بزرگوارى دست يابد.